Wanneer (arbeids)conflicten hoog oplopen kunnen ze uiteindelijk escaleren. Een escalatie ontstaat zelden van het een op het andere moment. Dit gebeurt stap voor stap en loopt via een aantal fasen. Door inzicht te krijgen in die fasen kan verdere escalatie voorkomen worden. De escalatieladder is een tool die hierbij kan helpen.

De ladder van Glasl

De escalatieladder, ontwikkelt door Friedrich Glasl, laat zien hoe het verloop van een conflict zich ontwikkelt en waar de betrokkenen zich bevinden in het conflict. Door te begrijpen hoe de ladder werkt wordt duidelijk waar een conflict op afstevent als er niet naar een echte oplossing wordt gezocht. Het escalatiemodel kent verschillende fasen.

De drie fasen van de escalatieladder

De eerste fase is een rationele fase waarin nog gezocht wordt naar een oplossing. Een win-win oplossing. Helaas komen de partijen er niet uit en komt de oplossing er niet. De gesprekken verharden, de beide partijen beginnen zich schrap te zetten en er vallen harde woorden. De gesprekken worden pittiger en argumenten worden niet meer gebruikt om tot een oplossing te komen, maar om de ander een hak te zetten of om zijn eigen gelijk te bewijzen. Ieder blijft bij zijn eigen standpunt en luistert niet meer naar de ander.

In de tweede fase komen emoties om de hoek kijken en wil ieder eigenlijk alleen nog maar een win-lose oplossing. Het draait om gelijk krijgen en gelijk halen. De partijen bekijken de situatie steeds meer zwart-wit en het vertrouwen in elkaar verdwijnt. Er worden harde eisen gesteld en ook de woorden die vallen zijn steevast harder. De emoties lopen steeds hoger op.

De derde fase is er een van bittere strijd en loopt uit op een lose-lose oplossing. De oorlog is losgebarsten en de waarheid doet er niet meer toe. Ook rechtvaardigheid en redelijkheid zijn overboord gegooid. Alles wordt ingezet om de ander uit te schakelen. Ook al lijkt het vaak dat er een winnaar en een verliezer is, bijvoorbeeld als een van de twee zijn baan opzegt en de ander blijft, eigenlijk zijn beide partijen verliezer. Ook degene die blijft. Er is zoveel onredelijkheid, boosheid en er zijn harde mentale klappen uitgedeeld. Boos elkaar de rug toekeren laat altijd een onbevredigend gevoel achter.

Wacht niet tot het over waait

Bemiddeling kan helpen, maar hoe later een mediator ingeschakeld wordt, hoe meer strijd er al is geweest en hoe meer de partijen elkaar al gekwetst hebben. De gekwetstheid hoeft er niet voor altijd achter te blijven, maar hoe meer ‘mentale’ verwondingen er zijn toegediend, hoe meer er hersteld moet worden. Wacht dus niet te lang. Denk niet dat het conflict wel overwaait, terwijl de strijd juist sudderend, maar bitter, door woedt. Een conflict kan door te denken dat het vanzelf wel overgaat soms lang doorsluimeren. Tot er plots iets gebeurd en alles weer oplaait. Vaak escaleert het dan alsnog. Met als gevolg dat de schade nog groter is, omdat het al zo lang voortsleept.

Wil je graag weten hoe het conflict binnen je organisatie ervoor staat. Kijk dan op www.conflictbarometer.nl. Neem contact op voor bemiddeling bij het voorkomen dat de escalatie naar een volgende fase gaat? Ik zorg samen met beide partijen ervoor dat er een win-win oplossing komt.

Bel nu
Adres